Rezerwat na Jeziorze Zgierzynieckim im. Bolesława Papiego

Rezerwat ptasi (pow. 71,43 ha, utw. w 1974 r.), położony 5 km na wschód od Lwówka, po płd. stronie drogi ze Zgierzynki do Brodów, na wys. ok. 93 m n.p.m. Znajduje się w płn. części dorzecza Mogilnicy; obejmuje płytkie, zarastające jezioro oraz łąki otaczające zabagnione brzegi. Utworzono go na wniosek Koła Naukowego Leśników Akademii Rolniczej w Poznaniu, złożony w 1967 r. Od tego czasu trwają nieprzerwanie obserwacje i badania na tym terenie.

Przed 1939 r. Jezioro Zgierzynieckie było stosunkowo dużym akwenem, sięgającym od wsi Zgierzynka do szosy Pakosław-Brody. Niestety, prace melioracyjne prowadzone w okresie powojennym (m.m. pogłębienie w 1990 r. koryta Mogilnicy) spowodowały obniżenie poziomu wód gruntowych i lustra wody w jeziorze. Dzięki energicznym działaniom pracowników AR w Poznaniu, podjętym w latach dziewięćdziesiątych, rezerwat chroniony jest przed niekorzystnym wpływem nieprzemyślanych prac odwadniających.

Na płd. od jeziora położony jest mały kompleks leśny z rezerwatem „Wielki Las”. Rezerwat stanowi ostoję lęgowych i przelotnych ptaków wodno-błotnych, wśród których wiele należy do gatunków rzadkich. Charakteryzuje się ogromnym bogactwem fauny, reprezentowanej przez blisko 140 gatunków ptaków; wśród nich 60 gatunków ptaków lęgowych.

Jezioro Zgierzynieckie jest trzecią pod względem liczebności w Wielkopolsce ostoją gęsi gęgawych (25 par). W ostatnich latach można jesienią na nim spotkać ponad 4000 gęsi, m.in. gęsi gęgawe, zbożowe i białoczelne. Na Jez. Zgierzynieckim późnym latem i jesienią występują żurawie w liczbie do 1000 osobników (największe skupisko w Wielkopolsce), jako że rezerwat leży na trasie wędrówki tych ptaków. Z innych obserwowanych gatunków warto wymienić: bąka, brzeczkę, strumieniówkę, podróżniczkę, dziwonię oraz kropiatkę, a także mewę śmieszkę, tworzącą kolonię liczącą ponad 150 gniazd. W czasie istnienia rezerwatu na jego terenie zaobserwowano też m.in. czaplę białą, szablodzioba, gęś małą, kormorana, bociana czarnego, orlika, orła bielika, rybołowa i wiele innych. Na uwagę zasługuje również najliczniejsze w Wielkopolsce noclegowisko kruków na słupach linii wysokiego napięcia w pobliżu rezerwatu, liczące w 1987 r. aż 400 osobników. W latach siedemdziesiątych na polach w okolicach Brodów i Posadowa gnieździły się niezwykle rzadkie dropie. Na terenie rezerwatu występuje też wiele gatunków ssaków, wśród nich liczne dziki i jelenie oraz wydry, jenoty i lisy. W ostatnich latach (1987, 1988, 1990) zaobserwowano wilki, a przed laty – także łosie. Jesienią 1991 r. pracownicy AR z Poznania osiedlili na terenie rezerwatu bobry. Wśród roślin rezerwatu dostrzec można wiele gatunków rzadkich, m.in. tłuszcza pospolitego, goryczkę błotną, kruszczyka błotnego, kłóć wiechowatą i storczyka kukawkę. W nazwie rezerwatu upamiętniony jest Bolesław Papi (1923-44) – ornitolog-amator, wywodzący się z rodziny włosko-niemieckiej, który zginął w Starachowicach w czasie zamachu AK na szefa radomskiego gestapo.